ZANIECZYSZCZANIE ŚRODOWISKA KOSZTUJE. Bezpośrednimi konsekwencjami oddychania zanieczyszczonym powietrzem są problemy zdrowotne. Osoba chora potrzebuje konsultacji lekarskiej, musi kupić leki, czasem wymaga hospitalizacji – to wszystko kosztuje, a koszty zanieczyszczonego powietrza to nie tylko koszty bezpośrednie – w kalkulacjach uwzględnia się coś, co nazywamy „zewnętrznymi kosztami zdrowotnymi”. Do tych kosztów zaliczamy również na przykład utracone z powodu choroby dni pracy czy obniżoną produktywność, kiedy straty ponoszą pracodawcy, a w konsekwencji cała gospodarka. Oprócz tego należy uwzględnić koszt rent, wcześniejszych emerytur czy rehabilitacji.

Ukazał się niedawno Projekt Programu Ochrony Powietrza opracowany przez Urząd Marszałkowski.

W Programie Ochrony Powietrza dla województwa śląskiego ( http://bip.slaskie.pl/index.php?grupa=40&grupaj=33&id=90798&id_menu=496 )  ważny jest rozdział o kosztach złej jakości powietrza.  Oto fragment Programu ( od strony 343 Programu) :

4.4. Koszty złej jakości powietrza:   Oddychanie zanieczyszczonym powietrzem powoduje problemy zdrowotne u osób narażonych na ponadnormatywne stężenia zanieczyszczeń. To natomiast rodzi określone koszty, np.: potrzebnych konsultacji lekarskich, zakupu leków, ewentualnej hospitalizacji. Koszty te określa się jako koszty pośrednie lub koszty zewnętrzne złej jakości powietrza. Koszty złej jakości powietrza związane są ze skutkami narażenia mieszkańców na zanieczyszczenie powietrza, czyli:  zwiększona śmiertelność,

 wizyty szpitalne z powodu chorób układu krążenia i układu oddechowego,interwencje pogotowia ratunkowego z powodu ataków chorób układu oddechowego lub krążenia,

 nieobecność w pracy czy w szkole,

 ostre symptomy (kaszel, infekcje dróg oddechowych)

 koszty leczenia chorób układu oddechowego i krwionośnego.

W 2013 r. Komisja Europejska szacowała, że w 2010 r. koszty związane z wpływem zanieczyszczeń na zdrowie wahały się w całej UE między 330 mld euro, a 940 mld euro. Dla Polski koszty oszacowane przez OECD określane są na poziomie 405 mld zł, jako koszty przedwczesnych zgonów spowodowanych zanieczyszczeniem powietrza. W skali kraju koszty zewnętrzne wszystkich spowodowanych przez naruszenia norm jakości powietrza chorób i zgonów szacuje się na 8 mld złotych. Połowa to środki przeznaczane na leczenie chorób płuc (np. astmy) i nowotworów. Druga połowa na pomoc osobom cierpiącym na choroby układu krążenia, które również znajdują się na liście schorzeń powodowanych przez zanieczyszczenia w powietrzu takie jak pyły i benzo(a)piren. Bezpośrednie określenie ceny szkód zdrowotnych (wzrost zachorowalności oraz umieralności), spowodowanych zanieczyszczeniem powietrza jest kwestią subiektywnej oceny, ponieważ statystyczna wartość ludzkiego życia i zdrowia (rozumiana, jako wskaźnik VSL, ang. Value of statistical life280) waha się od 1 do 2 mln euro. Koszty zewnętrzne określa się na podstawie liczby przypadków zachorowań oraz szacunkowej wartości kosztów na jeden przypadek. Zgodnie z metodyką stosowaną w Unii Europejskiej w Programie Czystego Powietrza dla Europy określono wielkość kosztów zewnętrznych ponoszonych przez każdy kraj w związku z emisją określonych zanieczyszczeń takich jak: pył PM2,5, NOx, SO2, nieorganiczne związki lotne, a także amoniak. Analizy według metodyki CAFE-CBA uwzględniają wielkość emisji każdej z substancji, wielkość obszaru i ilość narażonej ludności. Emisja każdego kilograma zanieczyszczeń takich jak pył PM2,5, dwutlenek azotu, dwutlenek siarki lub innych powoduje powstawanie kosztów zewnętrznych wynikających z negatywnego oddziaływania tych zanieczyszczeń na zdrowie ludzkie i ekosystemy. Wycena tych kosztów wykonana w ramach Programu CAFE-CBA dla roku 2015 pozwala na wyliczenie szacunkowych kosztów zewnętrznych. Dla różnych zanieczyszczeń koszty są różne. W prowadzonych analizach oparto się na kosztach zewnętrznych związanych z emisją pyłu zawieszonego PM2,5, ponieważ dla tego zanieczyszczenia wartość jest najwyższa. Wycena ta obejmuje koszty związane z przewlekłymi skutkami narażenia na wysokie stężenia, śmiertelność, zachorowalność na choroby układu oddychania, układu krążenia, konsultacje z lekarzami, ograniczone dni aktywności ruchowej mieszkańców – absencje w pracy, stosowanie leków, czy ilość dni hospitalizacji i występowania objawów chorobowych. Wyznaczone tak jednostkowe koszty zewnętrzne to 228 000 zł/Mg PM2,5/rok. Gdyby w kosztach zewnętrznych uwzględniać również inne skutki ekonomiczne (np. związane ze stratami w rolnictwie – zmniejszenie plonów), społeczne (np. związane z przedwczesnymi rentami, czy wymaganą rehabilitacją) oraz wpływ na dziedzictwo kulturowe (np. niszczenie zabytków przez zanieczyszczone powietrze) koszty byłyby znacznie większe. W oparciu o przytoczony wyżej wskaźnik jednostkowy kosztów zewnętrznych dla emisji pyłu PM2,5, wyznaczono wielkość kosztów złej jakości powietrza.

Tabela 159. Koszty złej jakości powietrza w oparciu o wielkość emisji pyłu PM2,5 dla roku 2015 dla poszczególnych gmin województwa śląskiego Tabela 159 

szacunkowe koszty zewnętrzne złej jakości powietrza [mln zł]

22 Dąbrowa Górnicza m. Dąbrowa Górnicza 603,413   !

Czyli np. prawie 4,5 raza więcej niż Sosnowiec.

W tej sytuacji można zrozumieć determinację Stowarzyszenia Samorządne Strzemieszyce. Nie przestaliśmy domagać się obiecanego Programu Badań. To jest program dla całej Dąbrowy Górniczej.

Program „Ocena środowiskowych zagrożeń zdrowia mieszkańców Dąbrowy Górniczej ze szczególnym uwzględnieniem dzielnicy Strzemieszyce Wielkie i Małe”. To program istotny nie tylko dla Strzemieszyc, ale dla całego Zagłębia Dąbrowskiego.

Walczymy o całe miasto. Na spotkaniu z Panem Ministrem Michałem Wójcikiem przyszliśmy z pismem, które skierowaliśmy do Ministra Środowiska z prośbą o wsparcie. Szukamy wszędzie pomocy i wykorzystujemy każde spotkanie z przedstawicielami władz do przedstawienia naszych wniosków.

Pobierz pismo  Ministerstwo Środowiska apel program badań

Można się przekonać, czy mamy rację i co chodzi w naszych wystąpieniach.  Program który miał kosztować 4,5 mln zł przy kosztach utraty zdrowia 603 mln tylko w 2015 roku i tylko przy uwzględnieniu części zanieczyszczeń. Bez hałasu.  Program dawał szanse dla Dąbrowy Górniczej.

Jerzy Reszke

Przygotowanie terenów inwestycyjnych w Tucznawie to jeden ze sztandarowych kierunków inwestycyjnych obecnych władz samorządowych. Będą kosztować grubo ponad 100 mln zł. Co nam dadzą? Mają zlikwidować bezrobocie. Czy rzeczywiście w Dąbrowie jest tak bogaty rynek pracowników, którzy czekają na pracę w Stefie?    Są wątpliwości.

1. Bezrobocie w Dąbrowie Górniczej od kilku lat sukcesywnie spada.  Ogółem na koniec 2016 Górniczej roku zarejestrowanych było 4488 osób bezrobotnych, w tym 2426 kobiet. Rok wcześniej bez pracy pozostawały 5104 osoby. – Uwidacznia się grupa osób długotrwale bezrobotnych, czyli pozostających w rejestrze przez okres ponad 12 miesięcy w perspektywie ostatnich dwóch lat – mówi Marcin Chudy z Urzędu Pracy w Dąbrowie. Aktualnie w urzędowych rejestrach jest 2586 zarejestrowanych takich właśnie osób, co stanowi ponad 57% ogółu bezrobotnych. 27,5% spośród  bezrobotnych zarejestrowanych w PUP Dąbrowa Górnicza nie posiada kwalifikacji zawodowych do wykonywania jakiegokolwiek zawodu, poświadczonych dyplomem, świadectwem lub innym dokumentem uprawniającym do wykonywania zawodu. 32% ogółu bezrobotnych to osoby, które ukończyły 50 rok życia. http://www.dg.pl/news/show/group/1/id/7201 Na stronie Urzędu Pracy jest obecnie 191 propozycji zawierających 929 wolnych miejsc. (Urząd Pracy dnia 2017-07-27 r.). W związku z podanymi informacjami prosimy o odpowiedź, kto z jakich miejscowości będzie zatrudniony w powstających zakładach i w związku z tym które miasta zyskają na płaceniu podatków?
2. Zakład NGK Ceramics  miał ogromne kłopoty  z naborem pracowników. Wielu będzie dowożonych z rejonu Zawiercia.
3. Pod koniec roku 2017 i na początku roku 2018 powstanie znaczna ilość miejsc wolnych w istniejących zakładach pracy w związku ze zmianami wieku emerytalnego. Czy znane są w Urzędzie Pracy  są szacunkowe dane, ilu pracowników będą potrzebować zakłady pracy na terenie Dąbrowy Górniczej w związku z przejściem części załogi na emeryturę? Praca w istniejących zakładach jest na pewno bardziej atrakcyjna i bardziej stabilna. Dotychczas w strefach budowano głównie montownie oferujące niskie zarobki.
4. W jaki sposób przy zwolnieniu z podatków na skutek objęcia całego terenu specjalną strefą ekonomiczną i przy zatrudnieniu osób głównie z innych miast, na co wskazuje struktura osób pozostających bez pracy, nastąpi zwrot poniesionych nakładów z budżetu miasta?

Nasuwają się pytania, czy obecny rynek pracy w Dąbrowie Górniczej będzie w stanie zapewnić zatrudnienie dla tych nowych zakładów, które mają powstać i co miastu przyniesie budowa tych zakładów. Czy nie lepiej było zainwestować w MSP i start-upy, w obniżkę podatków, ułatwienia dla rozpoczynających działalność?

Czy ma sens budowanie zakładów w celu zatrudniania pracowników z innych miast? Czy może za tymi działaniami nie powinien  iść program demograficzny i budowy mieszkań zapewniając wszechstronny rozwój miasta?

Jerzy Reszke